Renk, ışığın değişik dalga boylarının gözün retina tabakasına ulaşması ile ortaya çıkan bir algılamadır. Bu algılama, ışığın maddeler üzerine çarpması ve kısmen emilip kısmen de yansıması nedeniyle çeşitlilik gösterir ki bunlar farklı renkler ve farklı tonlar olarak algılanır. Günümüzde renkler, fiziğin ve optiğin olduğu kadar, inşaat, iç mimari ve dekorasyon dallarının, psikolojinin ve antropolojinin, satış, reklam ve pazarlamanın araştırma alanları arasında da yer almaktadır…
Renklerin bilinçaltına etkisi yapılan araştırmalar sonucu kanıtlanmış ve yadsınamaz bir gerçek olarak günümüzde karşımıza çıkmaktadır. Renkler aslında algımıza ve dolayısıyla da satın alma başta olmak üzere hayatımızda birçok kararı almamıza yardımcı olurlar . İnsanın, renklere verdiği duygusal tepkilerin belirgin bir kısmı doğuştan gelir ve bilinçdışı süreçlerde gelişirken; bir kısmı da yaşanan deneyimler ve öğrenmeler sonucu şekillenir.
Renkler; belli bir algı ve duygu yaratmak için, bir anlam ve bir çağrışımı sembolize etmek için, dikkat çekmek, akılda kalmak, etkilemek ve yön vermek için, farklılaşmak, farkedilmek ya da farkedilmemek için, tutum ve davranışları yönlendirmek için, rahatlamak, rahatlatmak ya da heyecanlandırmak için kullanılabilir…
Öğrenme, öğretme, sunum ve çalışma materyalinde renklerin, şekillerin ve sembollerin kullanılması, beynin sağ ve sol loblarını bir arada ve dengeli şekilde aktif kıldığı için, belirgin derecede daha etkin ve kalıcı bir öğrenme sağlar; konsantrasyonu ve öğrenme sonrası hatırlamayı kolaylaştırır.
Tüketicinin dikkatini çekmek, aklında kalmak ve belirli ürün ve markalara karşı istenilen tutum ve davranışları yaratmak; pazarlama ve reklam stratejilerinin temel hedefleridir. Ambalajda, tanıtım satandında ve reklamlarda kullanılan renkler, bu hedefler doğrultusunda en önemli ve en etkili araçlardandır.
Renkler, algılamada örgütlemeye, kodlamaya, yardımcı olan sembollerdir. Deodorant, sabun ya da parfüm ambalajlarında çoğunlukla, pembe; çiçek kokuları için, yeşil; ağaç, yaprak ve bitki kokuları için, mavi; deniz, okyanus ve yosun kokuları için, kahverengi; baharatlı, beyaz ve krem rengi ise, vanilya kokularına işaret eder. Algıda örgütlemeye bir diğer örnek ise, İtalyan bayrağının renkleri olan kırmızı, beyaz ve yeşilin, İtalyan yiyecek maddelerinin ambalajlarında kullanılması ve bu yolla İtalyan kimliğinin yansıtılmasıdır.
Renklere yüklenen anlamlar ve renk tercihleri kültürlere ülkelere göre farklılıklar sergileyebilmektedir (Madden, ve pazarlama stratejileri ve uygulamaları planlanırken bu gerçeği göz önünde bulundurmak anlamlıdır. Örneğin, Amerika’da içecekler çoğunlukla kırmızı ile ilişkilendirilmişken, Kore ve Japonya’da daha çok sarı ile ilişkilendilirildiği saptanmıştır.
Renkler bilinçaltımızın kralı. Ve yönettiği bu mutlak monarşide gayet başarılı. Etrafınıza bir dönüp bakın onlar her yerde. Büyük birader gibi sizi gözetliyor ve yönlendiriyor. Tabi ipler sizin elinizdeyse başka. Kendi hayatınızın renkli kralı ya da kraliçesi olabilirsiniz. Nasıl mı? Hadi hep beraber bakalım
Kırmızıyı severler…
KIRMIZI: Gözün retina tabakasının hemen arkasında oluşur; bu nedenle rengi algılarken, sanki üstünüze doğru geldiğini hissedersiniz. Heyecan ve yüksek enerjiyi çağrıştıran ve en fazla kullanılan renktir. Kırmızı; Bilinç altını en fazla uyaran, seksi, dinamik, tutkulu ve dikkat çekici bir renktir. Genellikle giyimde tercih edilen kırmızı, atletik, güçlü, tutkulu, heyecanlı, sıcak, şehvetli, hareketli ve dışadönük bir yapıyı temsil eder. Özellikle dikkat çekmesi istenilen satış noktalarında ve iştah uyandırdığı için gıda sektöründe çok sık kullanılır. Sporculara ve gençlere yönelik üretim yapan firmaların logolarında da genellikle kırmızı renk tercih edilir. Kırmızı, bir statü sembolü olarak da karşımıza çıkar. Porche ve Ferrari gibi spor arabalarda bu renk sıklıkla kullanılmaktadır. İlgi çektiği ve dikkatleri üzerine topladığı için parti amblemlerinin çoğu kırmızıdır.Uyarıcı, dinamik, tutkulu, dikkat çekici ve iştah uyandırıcı (“Çok ye!” mesajı veren) renk olan kırmızı, satış noktalarında, gıda sektöründe ve fastfood restaurantlarında çok kullanılmaktadır.Kırmızının göze hoş gözükmesinden ve albenili olmasını dikkate alan günlük gazetelerin logolarında kırmızı renk hakimdir.
PEMBE; neşe, sevecenlik, şirinliğin, mutluluğun, canlılığın ve sevginin simgesidir. Yeniliği, özellikle duygusal anlamda temizliği ve genel başarıyı sembolize eder. Kırmızının yoğunluğunun hafifletilmiş halidir. Ancak kırmızının aksine iştah azalttığı bilinir. İnsanları rahat hissettiren ve dinlendiren bir renktir. Bu yüzden bazı büyük mağazalar iç dekorda pembe rengi kullanırlar ve pembe üniformalarla dikkati çekerler. Pembe giyen bir kişiye daha rahat ödeme yapıldığı saptanmıştır.
MOR: Zeka, bilinç ve içgörü düzeyi ile paralellik taşır. Kraliyet rengi olduğu için şıklığı ve zenginliği hatırlatır. Aynı zamanda esrarengiz, ruhani ve duygusal bir renktir. Duygulara hitap edici ürünlerde bu renk tercih edilir.
Yaratıcılık, hoşgörü ve düşünce gücü mor ile ilişkilidir. Konsantrasyon sağlamak için mordan daha etkili bir renk yoktur. Mor, mistikler, büyük sanatçılar, düşünürler, toplumları düşünce ve ideallerle yönlendirenler tarafından kullanılır. Lüks ürünler ve eğitim ile ilgili markalar icin kullanılır. Soğuk ve sıcak özellikleri ile kültür, telif ve gizem anlamına gelir.
MAVİ-YEŞİL: Mavi yeşil renklerinin bir arada kullanımı bilinç altında hijyeni, sağlıklı olan şeyi canlandırır. Bu nedenle hijyen ürünleri için tercih edilmesi idealdir.
KOYU MAVİ: En ciddi renktir. Koyu mavi, polis ve pilot üniformalarında güvenilir, sağlam, emin izlenimini verir ayrıca banka ve finans sektörlerinin de tercihidir.
MAVİ: Temizlik ve saflık imajı yarattığı için genellikle su ambalajlarında mavi renk kullanılır. Polis araçlarının üzerinde bulunan siren şeklindeki lambaların yarısı kırmızı, diğer yarısı ise mavidir. (Mavi ile polis arabasının uzaktan, kırmızı ile yakından görülmesinin sağlanır)
Siyasi bir partinin kurumsal renk olarak maviyi tercih etmesi, o partinin, derinlik, dinginlik, güven ve umut unsurlarını taşıdığı mesajını vermektedir. Bankalar mavi rengi logolarında kullanarak derinliklerini, büyüklüklerini vurgu lar.
Mavi kırmızının aksine yeme içgüdüsünü engelleyen bir renk olduğundan yemek firmaları maviyi pek tercih etmezler.
SARI, güneşin rengidir. Aydınlık ve sıcak bir renktir. Çekicilik, hareket, bilgi, neşe, konfor simgesidir.
•Sarı aynı zamanda geçiciliğin göstergesidir. Örneğin; ateş sarıdır, geçicidir, sararan yapraklar düşer. Güneşin sarı ışıkları geçicidir.
Araba kiralama firmaları sarı rengi sıklıkla kurumsal renk olarak seçer .Mesaj şudur:
“Kullandığın araç sana belirli bir süreliğine verildi. Kullan ve geri getir!”
Taksilerin renklerinin sarı olmasının nedeni budur. Fast-food restoranlarında sarı renk kırmızı ile birlikte sıklıkla kullanılmaktadır. Burada kırmızı renk ile “Çok ye!” , sarı renk ile “Çabuk ye ve git!” mesajı verilir. Dünyada bankalar geçiciliğin simgesi olan sarı rengi logolarında kullanmaz. Çünkü bankalar , bankaya yatırılan paranın geçici olmadığını, kalıcı olduğunu sürekli vurgularlar. Satış noktasında kullanmak için çok uygundur. Otopark duvarları gibi dikkat çekilmesi istenen noktalarda sarı ve siyah kombinasyonu çok kullanılır.
•Psikolojik olarak açık sarı, neşe, rahatlık, iyimserlik, kendine güven, zeka, arzular, ruhsal gelişimi çağrıştırır. Sevecenlik, neşe ve umut aşılar, alçak gönüllülüğü, bilgiyi ve bilgeliği simgeler.
Parlak sarı tonlarının dikkat çekici, neşeli ve enerjik bir çağrışımı vardır.
Koyu sarı ise çöküntüyü çağrıştırmaktadır. Bu nedenle dinlenme amaçlı ortamlarda kullanılmaz.
YEŞİL: Yeşil renk tazeliği ve şifayı çağrıştırır. Doğanın, doğallığın, sağlığın ve dengenin sembolüdür. Sakinleştirir, güven verir. Yaratıcı düşünmeyi kolaylaştırdığı ve hızlandırdığı araştırmalarca desteklenmiştir. Koyu yeşil, para ve prestij rengidir. Prestij ve güvenliğin önemli olduğu sektörlerde yeşil rengin kullanımı uygundur.
TURUNCU: Enerji, canlılık, sağlık ve memnuniyet hissettirir. Sıcak, doğal, samimi, neşeli yapılar turuncuyu tercih eder. Turuncu kırmızı ve sarının birleşmesinden oluşur. Bu nedenle de her iki rengin güçlü yanlarını taşır. Turuncu, parlak, canlı, cana yakın, dışadönük, mutlu ve çocuksu algı yaratır. Hedef kitlesi çocuklar ve gençlerin olduğu iş kollarında tercih edilmelidir. Canlı turuncu renkler dikkat çekici özelliklerinden dolayı satış noktalarında ve iştah açıcı olduğu için fast-food mekanlarında kullanılır.
BEYAZ: Temizlik, parlaklık, sadelik ve masumiyet duyguları uyandırır.
Bekaret, hijyen, arılık, zafer, barış, neşe, teslimiyet, merhamet, adaleti temsil eden bir renktir. Beyaz en temizi, dolayısıyla da en kolay kirlenmeyi vurgular.
KAHVERENGİ: Kahverengi, tutarlılık, süreklilik ve zenginliği çağrıştıran bir renktir. Toprak rengi de denilen kahverengi kişide güvenlik duygusunu pekiştirir. Toprak renkleri, genelde olumlu etki yaratırlar. Ev ve yemek sektörü için önemli bir renk olan kahverengi sağlıklı, doğal ve organik ürünleri çağrıştırır. Bu alanlarda hizmet veren sektörlerce rahatlıkla tercih edilebilir.
SİYAH: Siyah çok güçlü bir renktir çünkü tüm renkleri doğuran bir fiziksel yapıya sahiptir. Işığı yok ettiği için dikkati dağıtacak unsurların algıyı dağıtmasını en aza indiren ve dolayısıyla konsantrasyon sağlayan bir renktir Karanlık ve geceyi çağrıştırdığı için esrarengiz, güçlü, klasik ve şık bir renk olarak algılanır. Siyah, fiyatı yüksek ürünlerin rengidir. Ağır bir renk olduğu için düşme ya da batma izlenimi doğurabilir. Bu sebeple uçaklarda ve gemilerde kullanılmaz. Ancak, stratejik olarak bazı markalar ürünleri için bilinçli şekilde siyah rengi kullanılabilir buda ürününün elite bir ürün olduğu, ucuz bir ürün olmadığı ancak bu ürüne sahip olmanın uzun vadede kar sağlayacağı algısını yaratmak isteyebilirler.
GRİ; siyah ile beyazın birleşiminden oluşmaktadır. Ağırbaşlılığın, sadakatin ve sessizliğin simgesidir. Göz griyi oldukça kolay ayırır ve algılar. Gri, diplomatik ve ağır bir renk olmasına karşın hareketsizliği, yavaşlığı ve ciddiyeti temsil etmektedir.
İşte size 42 Duygu ve renkten oluşan bir “hile listesi”.
- Aksiyon ve macera? Kırmızı
- Karşılanabilirlik? Turuncu
- Saldırganlık? Kırmızı
- Takdir – Pembe
- Dikkat? Kırmızı, sarı
- Yetki? Siyah, mavi, mor
- Sakinlik? Mavi, kahverengi, pembe, yeşil
- Dikkat? Sarı
- Güven? Mavi
- Yaratıcılık? Turuncu
- Merak? Sarı
- Haysiyet? Mavi
- Sürücü ve enerji? Turuncu, kırmızı
- Coşku? Turuncu
- Kadınlık? Pembe, mor
- Eğlenceli? Turuncu
- Nazik? Pembe
- Şükran? Pembe
- Yüksek ruhlu? Turuncu
- Mutluluk? Pembe, sarı, kırmızı
- Uyum – Yeşil
- Sağlık ve şifa – Yeşil
- Masumiyet? Pembe
- Aşk? Kırmızı, pembe
- Lüks ve refah? Mor, yeşil
- Gizem? Mor, siyah
- Doğa? Yeşil, kahverengi
- Tutku? Kırmızı
- Pozitiflik? Sarı
- Şakacı? Sarı, pembe
- Romantik? Pembe, mor
- İmtiyaz? Mor
- Basitlik? Kahverengi, siyah, beyaz
- Gelişmişlik? Mor
- Maneviyat? Mor
- Güç? Kırmızı
- Başarı? Mavi
- Gelenek? Siyah
- Sakinlik? Pembe, yeşil, mavi, beyaz
- Güvenilir? Mavi
- Sıcaklık? Sarı
- Gençlik? Pembe, turuncu
Kaynak : (http://www.pazarlamaturkiye.com/renkler-ve-pazarlama/)